Langverwacht kunsttransport aangekomen bij Hermitage Amsterdam

Romanovs in de ban van de ridders opent definitief op 7 november

Vandaag arriveerde voor het eerst sinds ruim een jaar weer een kunsttransport uit St.-Petersburg in de Hermitage Amsterdam. Daarin zaten de eerste objecten van de nieuwe, grote tentoonstelling Romanovs in de ban van de ridders. Het museum is zeer verheugd dat nu eindelijk het startsein kan worden gegeven voor de opbouw en inrichting van de expositie, die eerder moest worden uitgesteld. Vanwege de opbouw is de Hermitage nu even gesloten, maar zij opent op zaterdag 7 november 2020 weer de deuren met deze gloednieuwe tentoonstelling.

Romanovs in de ban van de ridders vertelt het verhaal van tsaren en ridders aan de hand van ruim 250 objecten uit de Europese middeleeuwse kunstcollectie en het Arsenaal van de Hermitage St.-Petersburg. Voor het eerst komen hoogtepunten uit deze wereldberoemde collecties samen naar Nederland. Ze brengen de middeleeuwen tot leven, met ridders en jonkvrouwen, hoofse liefde en toernooien. Én de romantische negentiende-eeuwse revival hiervan in Europa en aan het Russische hof. De tentoonstelling, spectaculair vormgegeven, belooft een unieke reis door de tijd die, met medewerking van onder anderen Herman Pleij in de audiotour, kleur geeft aan de Dark Ages.

Bekende meesters, Roman de la Rose, Bazilevski-collectie, koninklijke harnassen

Voor spektakel zorgen achttien volledige, authentieke harnassen en een groot aantal historische wapens, die samen met vaandels worden opgesteld in een ware ridderwereld met als climax een toernooisetting van ridders op modelpaarden. Bijzonder zijn het harnas van keizer Karel V en een uniek zestiende-eeuws exemplaar dat speciaal voor Nicolaas I werd vermaakt. Een andere blikvanger is een ongeveer vijftig kilo wegend Duits toernooiharnas uit circa 1500, een cadeau dat tsaar Nicolaas I ontving van zijn vrouw tsarina Alexandra Fjodorovna.

De Europese middeleeuwse kunstcollectie is een van de hoofdbestanddelen van de tentoonstelling. Met werk van bekende meesters, zoals het vijftiende-eeuwse drieluik De Aanbidding der Wijzen van Hugo van der Goes, schilderijen van onder anderen Cranach en de kring van Agnolo Bronzino en een Tuin der Lusten van een navolger van Hiëronymus Bosch. De hoofdrol speelt de indrukwekkende verzameling middeleeuwse kunst van de Parijse verzamelaar Aleksandr Bazilevski. Hij besloot in 1884 zijn hele collectie te verkopen. Vlak voor de veiling werd die in haar geheel door tsaar Alexander III gekocht, wat grote opschudding veroorzaakte in Frankrijk. Uit deze collectie zijn meerdere topstukken te zien, zoals de prachtige vergulde reliekenkist uit Limoges uit circa 1200 met scènes uit het Nieuwe Testament. Of de vijf ivoren plaquettes met scènes uit het verhaal van Tristan en Isolde. Daarnaast is er de buste van de Heilige Thekla (circa 1325–50), een bruikleen van het Rijksmuseum Amsterdam, waar het beeld vanuit de Hermitage na een reeks omzwervingen was beland. Nu wordt het tijdelijk herenigd met andere stukken uit de Bazilevski-collectie.

Een van de thema’s in de tentoonstelling is de hoofse liefde, de in de middeleeuwen veelbeschreven kuise hartstocht tussen man en vrouw. De Hermitage Amsterdam toont een hoogtepunt bij dit thema: een schitterend geïllumineerd manuscript van de Roman de la Rose. Het is een van de meest spraakmakende en populaire middeleeuwse literaire werken, een erotisch geladen liefdesverhaal uit de dertiende eeuw. Door tsaar Nicolaas I en Alexandra Fjodorovna, die de bijnaam ‘de witte roos’ had gekregen naar een historische negentiende-eeuwse ‘ridderroman’ die zij verslond, werd die middeleeuwse hoffelijkheid gretig omarmd. Als symbool van hun liefde klimmen grote witte rozen langs de muren van de tentoonstelling.

Romanovs in de ban van de ridders is te zien voor het grote publiek vanaf zaterdag 7 november tot in de zomer van 2021.