Unieke WO2 brieven geschonken aan Verzetsmuseum Amsterdam

Gewonde gevechtspiloot overleeft op wonderlijke wijze

“Lief Vrouwke van mij. Daar er een kans bestaat dat ze me gaan verslepen, wil ik je even een woordje schrijven, misschien gebeurt het niet, misschien wel – in ieder geval maak ik dit briefje klaar en probeer het ‘eruit’ te krijgen. We zullen ons geen zorgen voor de tijd maken, maar het is wel goed een en ander klaar te hebben. Hoe ik naar je verlang kan niemand beter weten dan jezelf”, schreef de gevangen genomen gevechtspiloot Carel Steensma op zijn laatste briefje voordat hij vanuit het Huis van Bewaring Weteringschans via Amersfoort naar Natzweiler (Frankrijk) getransporteerd werd. De soms op wc papier of vloeitjes geschreven berichten waren gericht aan zijn vrouw Tienk en werden verstopt in het wasgoed. Vandaag heeft de familie van Carel Steensma tijdens de Dachau-lezing deze verzameling van unieke WO2 brieven geschonken aan het Verzetsmuseum Amsterdam.

Sport-, militair- en verkeersvlieger Carel Steensma: een veelbewogen leven Foto: Carel Steensma in het Luftwaffe Lazarett Amsterdam 1941-1942
Carel Steensma (1912-2006) was een ervaren vlieger die als KLM piloot opgeroepen werd door de Nederlandse Luchtmacht. Als gevechtspiloot raakte hij gewond, herstelde en met een Fokker D.21 haalde hij enkele Duitse vliegtuigen neer. Na het heftige bombardement op Rotterdam gaf hij leiding aan het puinruimen. Maar Carel wilde meer doen en in het verzet. Hij besloot samen met zijn vrienden Lodie Voûte en Boy Ruys de Perez de overtocht naar Engeland te maken. Na diverse pogingen liep de laatste mis doordat ze beschoten werden, de motor geraakt en zelf gewond gearresteerd werden. In het Luftwaffe lazarett (Wilhelmina Gasthuis Amsterdam) werd hij aan zijn verwondingen geholpen en daarna overgeplaatst naar het Huis van Bewaring (Weteringschans) in Amsterdam. Aldaar hoorde hij tot zijn schrik dat zijn vriend Boy Ruys de Perez gefusilleerd was. Vanuit de Weteringschans lukte het hem een riskante briefwisseling met zijn gezin te onderhouden. Tot deze laatste brief. Plots werd hij naar het concentratiekamp Natzweiler getransporteerd en overleefde daar een noodzakelijke, onder primitieve omstandigheden en zonder verdoving, amputatie van zijn been, terwijl hij nog maar 36 kg woog. Vervolgens belandde Steensma in Dachau en overleefde daar op wonderbaarlijke wijze de verschrikkingen van dit concentratiekamp. Na de bevrijding van Dachau keert Steensma terug naar zijn gezin en ziet hij kans om een internationale carrière op te bouwen.

Kerstmis in de Weteringschans
In het vernieuwde Verzetsmuseum Amsterdam is straks het kerstboompje te zien dat Steensma maakte in de gevangenis van het karton dat het raam verduisterde. De sneeuw komt van het verband om zijn schotwond, het zilverfolie van zijn medicijnen. Op kerstavond zingt Carel bij het boompje. Al snel zingen de gevangenen uit andere cellen mee.

Heropening Verzetsmuseum Amsterdam
Het Verzetsmuseum Amsterdam heropent op vrijdag 2 december de deuren aan de Plantage Kerklaan. Nieuwe historische inzichten, een meer eigentijdse museale benadering en een intensieve, interne verbouwing hebben geleid tot een spectaculaire, interactieve, verhalende en inclusieve tentoonstellingsinrichting en -opstelling. De vele aangrijpende, persoonlijke verhalen van inwoners van Nederland zijn hierin leidend en brengen de bezoeker dichter op de huid van de geschiedenis en de dilemma’s waarvoor zij tijdens de bezetting in de Tweede Wereldoorlog kwamen te staan.

De openingstijden zijn doordeweeks van 10.00 uur tot 17.00 uur en in het weekend van 11.00 tot 17.00 uur. De entree voor volwassenen is € 14,-, voor Museumkaarthouders gratis.